شمال نیوز: مصرف بیرویه سموم شیمیایی درکشاورزی مازندران، محیط زیست این استان را با آلودگی شدید مواجه کرده است.
براساس آمار سازمان جهاد کشاورزی سالانه در شالیزارها و باغهای مازندران 3 هزار و400 تا 4 هزار تن سموم شیمیایی معادل 5 برابر میانگین کشور به مصرف میرسد. به گفته کارشناسان مسائل زیست محیطی، استفاده هرساله از این میزان عظیم سموم موجب شده تا این سموم ازطریق بارانهای مداوم به عمق زمین نفوذ کند و با وارد شدن به رودخانهها جریان آبهای سطحی و زیرزمینی را به مخاطره اندازد ومردمی راکه درفضای این سموم زندگی میکنند دچاربیماریهای حاد کند.
استفاده بیرویه از سموم شیمیایی در کشاورزی
کارشناسان مسائل زیست محیطی اعتقاد دارند: وقتی سموم شیمیایی بیرویه در کشاورزی استفاده شود، بسیاری از معیارهای زیست محیطی نیز به بوته فراموشی سپرده میشود.تا همین 3 دهه قبل 15 کارخانه سازنده کودهای شیمیایی در کشور وجود داشت و حالا این تعداد به 26 کارخانه افزایش یافته است.سالانه 20 تا 22هزار تن سموم کشاورزی در کشور به مصرف میرسد که 16هزار تن آن به ارزش80 میلیون دلار وارداتی است.حداقل اعتبار ارزی که برای خرید سموم در2سال گذشته اختصاص یافته از 220 میلیون دلار به 80 میلیون دلار کاهش یافته،با این حال بیشترین میزان سموم شیمیایی در مازندران به مصرف میرسد. آمارهای موثق نشان میدهد، در85 درصد از شالیزارها و باغهای مازندران 300 نوع سموم شیمیایی مورد استفاده قرارمی گیرد و فقط در 15درصد شالیزارها طرح مبارزه بیولوژیک به اجرا درآمده است.
سموم شیمیایی سلامت جامعه را با معضلات جدی مواجه میکند
محمد جعفرملکوتی،عضو هیأت علمی دانشگاه تربیت مدرس در این باره بیان کرد: ترکیبات وعناصرموجود در سموم شیمیایی میتواند با خاصیت ابقایی که درآوندهای گیاه، سبزیها و میوهها دارد سلامت جامعه را با معضلات جدی مواجه کند.
ملکوتی با اشاره به یارانههای مختص سموم، گفت: در نظرگرفتن یارانه برای سموم شیمیایی درحقیقت جامعه را به بیماریهای پنهان سوق میدهد.تا سال 80 فرهنگ بهینهسازی استفاده ازکود تاحدودی جا افتاده بود،اما بعدازآن که برای کود اوره - فسفره یارانه درنظرگرفته شد، مصرف بیرویه این مواد شیمیایی نیزافزایش یافت تا جایی که این سموم تاکنون به عامل مهلکی برای کشاورزی تبدیل شده است.این استادمعتقداست، دولت باید یارانه این بخش را کاملاً حذف کند و با ممنوعیت تزریق بیرویه سموم درکشاورزی، شالیکاران و باغداران را فقط به کیفیت، طعم،خوش خوراکی وماندگاری وسلامت میوهها، سبزیجات، برنج و دیگر مایحتاج گیاهی تشویق کند. هرچند درعرصههایی که مبارزه بیولوژیک با استفاده از زنبورهای تریکوگراما در مازندران انجام گرفته و این استان را در رده نخست مبارزه بیولوژیک قرار داده،اما پیشرفت دراین زمینه با وقفه و کندی مواجه بوده است.امسال مبارزه بیولوژیک با نسل دوم کرم ساقه خوار برنج با هدف کاهش مصرف سموم کشاورزی، تولید محصول سالم و به گفته متولیان سازمان جهاد کشاورزی مازندران، برای کمک به حفظ محیط زیست انجام گرفته است.
طرح مبارزه بیولوژیک، جایگزین سموم شیمیایی
درسال 80 میزان مصرف سموم به 22 تن (41 درصد) رسیده بود که به علت اثرات تخریبی شدید سموم برسلامت جامعه، طرح مبارزه بیولوژیک، جایگزین سموم شیمیایی شد.
محمد اخوان، مدیرحفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی مازندران نیز اظهار داشت: مبارزه بیولوژیک با آفات در شالیزارها و باغها به منظورکاهش خسارات، دارای اولویت است، اما وقتی جمعیت آفات بالا باشد، استفاده از سموم شیمیایی آخرین راهکاراست.
اخوان تصریح کرد:هماهنگی و مشورت شالیکاران با کارشناسان حفظ نباتات جهاد کشاورزی در مناطق وکلینیکهای گیاه پزشکی الزامی است.آفت ساقه خوار برنج ازآفات وارداتی است که درسطوح وسیعی ازاراضی شالیزاری شمال متراکم شده است.
بهزاد عین اللهی، قائم مقام دانشکده علوم پزشکی بقیهالله هم اعلام کرد: 90درصد سرطانهای گوارشی در مناطقی وجود دارد که 50 درصد کودهای شیمیایی را به مصرف میرسانند که گلستان و مازندران از آن جملهاند.
وی مصرف سرانه هر فرد ایرانی از سمومی را که ازطریق میوهها وسبزیها استفاده میکند 400گرم عنوان کرد وگفت: آمار مبتلایان به سرطان در مناطقی که از سموم و کودهای شیمیایی بالا استفاده کردهاند رو به افزایش است.
عین اللهی، اظهار داشت: موضوعی به نام اپی ژنتیک وجود دارد که براساس آن، عوامل محیطی غذاها میتوانند ژنتیک فرد را تغییر دهند بنابراین مصرف چنین سمومی میتواند در نسلهای آینده ما نیز تغییراتی ایجاد کند.
ازدیاد مراکز سم فروشی و آزاد فروشی
برخی ازصاحبنظران هم گفتند: لـــگامگسیختــگی ناشی ازنبـود استانداردهای تولید عظیم سموم درکشور،ازدیاد مراکزسم فروشی وآزاد فروشی به هرمقدارسموم، موجب شده تا غلظت کشنده سموم شیمیایی کنترل نشود.مصرف بیرویه سموم موجب اختلالات بینایی،ادراکی، عصبی وبیماریهای پوستی، ریوی، سرطانهای گوارشی، تومورروده، حنجره، معده و رعشه (پارکینسون) میشود.
یحیی ابطالی معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی مازندران هم گفت: اگر بخواهیم بیشترین تولید محصولات کشاورزی را در کشورداشته باشیم، نمیتوانیم میزان مصرف کنونی سموم کشاورزی را کاهش دهیم.اگر قرار باشد برای مبارزه با آفات کشاورزی مازندران فکری بشود، فقط آفات مرکبات این استان نیازمند یک کتاب قطوراست.
ابطالی تصریح کرد: در مازندران 600 فروشنده سم وجود دارد که به نسبت تعداد فروشندگان کشور تعداد آنها قابل توجه است، اما هیچ راهکار قانونی برای کنترل ونظارت وحتی تعطیلی آنها وجود ندارد.به هرحال سایه نامأنوس سموم شیمیایی برمحیط زیست وسلامت جامعه کشاورزان مازندرانی همچنان سنگینی میکند./250
منبع: روزنامه ایران- هوشنگ الماس